Dermatologia - czym się zajmuje, jakie choroby diagnozuje i leczy
Dermatologia wielu pacjentom kojarzy się z działem medycyny, który zajmuje się głównie trądzikiem i innymi zmianami występującymi na naszej skórze. Dermatologia jest powiązana z innymi gałęziami medycyny, a lekarz dermatolog musi posiadać szeroką wiedzę medyczną, żeby prawidłowo diagnozować i leczyć wszelkie objawy chorobowe skóry. Wiele chorób może uwidocznić się w postaci zmian naskórnych, należą do nich m.in. choroby wewnętrzne, weneryczne, naczyniowe czy też nowotwory. Dlatego, tak ważna jest profesjonalna diagnostyka przyczyn wszelkich zmian chorobowych, które dotykają naszą skórę.
Dermatologia, mówiąc w wielkim skrócie zajmuje się właśnie diagnozowaniem, poznawaniem przyczyn i leczeniem zmian i chorób widocznych na powierzchni skóry, włosów i paznokci, a także błony śluzowej. Dermatologia jest specjalizacją interdyscyplinarną, lekarze specjalizujący się w tej dziedzinie muszą zaznajomić się również z alergologią, immunologią, onkologią, chorobami wewnętrznymi czy endokrynologią.
Dermatologię można podzielić na
dwie specjalności: kliniczną i doświadczalną, jednak szeroki
zakres działań dermatologicznych sprawił, że powstało wiele
węższych podspecjalizacji, z których najpopularniejsze to;
dermatologia dziecięca zajmująca się prawidłowym
działaniem oraz leczeniem chorób skóry u dzieci i młodzieży,
dermatochirurgia, inaczej chirurgia skóry, która zajmuje
się usuwaniem zmian takich jak tłuszczaki, kaszaki, brodawki czy
włókniaki podczas zabiegu chirurgicznego,
wenerologia,
dział medycyny zajmujący się leczeniem chorób przenoszonych drogą
płciową, często objawiającymi się właśnie zmianami skóry,
medycyna estetyczna i jej główne kierunki działania
związane z zahamowaniem lub przywróceniem wcześniejszego,
młodzieńczego wyglądu skóry z przed procesu starzenia się
naszego organizmu.
kosmetologia, która nastawiona jest
głównie na zabiegi związane z pielęgnacją skóry.
Najczęściej
jednak dermatolog leczy wspomniany wcześniej trądzik, łupież,
atopowe zapalenie skóry, alergie, przebarwienia, znamiona, brodawki,
rozstępy, egzemę, łuszczycę, nowotwory skóry, liszaje i choroby
weneryczne.
Dermatologia - nowoczesne metody diagnostyczne i ich wpływ na leczenie chorób skóry
Pierwszą i podstawową czynnością jaką przeprowadzi dermatolog podczas wizyty pacjenta jest zawsze wywiad medyczny. Lekarz na podstawie rozmowy z pacjentem, będzie starał się dowiedzieć od kiedy dane zmiany są widoczne, co towarzyszyło występowaniu, w jakich okolicznościach się pojawiły, wszystko po to, żeby jak najtrafniej ocenić przyczyny wystąpienia zmian i jak doszło do ewentualnego zakażenia się chorobą. Po szczegółowym wywiadzie, lekarz zazwyczaj przystępuje do oględzin skóry, często wiele typowych zmian, z którymi zmagają się dermatolodzy jest widocznych gołym okiem, jednak niekiedy, aby potwierdzić lub wykluczyć jakąś chorobę niezbędne są dodatkowe badania diagnostyczne.
Najpopularniejszym i najczęściej
stosowanym urządzeniem, przydatnym w ocenie stanu skóry pacjenta
jest dermatoskop, lub wideodermatoskop. Są to przyrządy, dzięki
którym lekarz może dokładnie przeprowadzić badanie chorej skóry
w dużym powiększeniu, co pozwoli mu na lepszą diagnozę i podjęcie
leczenia.
Obecnie dermatologia wykorzystuje w diagnostyce
również bardziej zaawansowane technologie takie jak tomografia
komputerowa, ultrasonografia czy rezonans magnetyczny. Te metody
obrazowania z bardzo dokładnym przekrojem miejsca chorobowego dają
dermatologowi większą możliwość postawienia prawidłowej
diagnozy.
Coraz popularniejsze robią się też badania przy
użyciu refleksyjnych mikroskopów konfokalnych, których
zastosowanie może pokazać lekarzowi grubość naskórka i skóry
właściwej, co często minimalizuje używanie skalpela, a po
wykonanym zabiegu pozwala na dokładne sprawdzenie, czy usunięty
fragment skóry był wystarczający, pomaga również we wczesnym
wykryciu czerniaka skóry. Podczas przeprowadzania badań
diagnostycznych lekarz dermatolog może zlecić również dodatkowe
badania takie jak wymaz, testy alergiczne, badanie mikrobiologiczne,
poziom hormonów czy badanie krwi. Po zdiagnozowaniu przyczyn lekarz
podejmuje leczenie farmakologiczne stosując na przykład antybiotyki
czy leki przeciwwirusowe, maści, kremy, może też zlecić nam
zabieg chirurgicznego wycięcia lub wyłyżeczkowania zmian, może
również zlecić zabiegi laserowe.
Objawy chorobowe wskazujące, że powinniśmy udać się do dermatologa
Zdecydowanie najwięcej wizyt u
dermatologa wynika z widocznych gołych okiem zmian które szpecą
naszą skórę. Często pacjent zauważa u siebie niepokojące zmiany
obejmujące duży obszar skóry i dopiero wtedy decyduje się na
wizytę u specjalisty. Niestety w dużej ilości przypadków
niezbędne jest natychmiastowe działanie lekarskie, dlatego nie
powinno się bagatelizować pierwszych objawów chorej skóry, bo
leczenie w takim przypadku zapobiega rozwojowi choroby.
Młodzież
najczęściej odwiedza gabinet lekarski z powodu problemów
trądzikowych, warto jednak zasięgnąć wcześniej porad odnośnie
higieny i odpowiedniego stosowania środków przeciwtrądzikowych,
ponieważ złe nawyki higieniczne, bądź stosowanie nieodpowiednich
medykamentów, może utrudnić rekonwalescencję i w efekcie wydłużyć
cały proces leczenia. Trądzik również występuje w kilku
odmianach i przy niektórych jego typach wystarczy wizyta u
kosmetyczki, jeżeli jednak zmiany obejmują większą część
twarzy niezbędna jest porada dermatologiczna.
Ogólnie rzecz
ujmując zmiany obejmujące duże powierzchnie skóry powinny być
niezwłocznie zgłaszane lekarzowi. Jeżeli niepokojące zmiany
obejmują ponad 90% skóry, to prawdopodobnie mamy do czynienia ze
złuszczającym zapaleniem skóry – erytrodemią, ten stan zapalny
może być spowodowany różnymi chorobami, dlatego kategorycznie nie
wolno go lekceważyć.
Łuszczenie się skóry, zaczerwienienie
czy obrzęk również wymagają wizyty u lekarza. Podobnie kiedy
zauważymy u siebie wszelkiego typu zmiany barwnikowe, również na
skórze głowy, dłoniach czy twarzy.
Pacjenci coraz częściej
są zaniepokojeni tak nagłaśnianymi w okresie letnim zmianami
skóry, które mogą przyczyniać się do rozwoju czerniaka. Faktem
jest, że nie sprzyja naszemu zdrowiu opalanie zmian skórnych i
rzeczywiście ekspozycja ciała na intensywne działanie promieni
słonecznych bez należytej ochrony takich miejsc niesie ze sobą
duże ryzyko. Dlatego jeżeli tylko mamy wątpliwość, co do zmian,
które wystąpiły na naszej skórze po okresie letnim, bądź
zauważymy ich wzrost, powinniśmy natychmiast zasięgnąć opinii
lekarskiej w kierunku wykluczenia nowotworów skóry. Często
pacjenci wstydzą się wizyty u lekarza właśnie z powodu daleko
posuniętych zmian skórnych, a to właśnie powinno być przyczyną
wizyty u lekarza, jak również w przypadku wielu innych chorób, bo
w przypadku schorzeń dermatologicznych również czas ma duże
znaczenie. Diagnostyka we wczesnym stadium choroby pozwala wdrożyć
skuteczne leczenie, zapobiec utracie zdrowia, a w przypadku wczesnego
zdiagnozowania czerniaka może nawet uratować życie.